BORNHOLM

 duńska wyspa w południowo-zachodniej części Bałtyku, oddalona o niecałe 100 km od polskiego wybrzeża.

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Bornholm_-_zdj%C4%99cie_lotnicze.jpg&filetimestamp=20100816134126

Bornholm w liczbach:

Położenie geograficzne: 55° 5' 40" N, 14° 56' 00" E

Powierzchnia: 588 km²

Długość linii brzegowej: 158 km

Odległość między skrajnymi punktami: z N na S: ok. 40 km, z E na W: ok. 30 km

Liczba ludności: 41 802 (2011)

Gęstość zaludnienia: ok. 73 os./km²

Podstawowe informacje:

Waluta: korona duńska (DKK – 1 korona = 100 øre)

Klimat: łagodny, o dużej wilgotności powietrza; najcieplejszym miesiącem jest lipiec ze średnią temperaturą 17°C, najzimniejszym – styczeń; zimy są tu łagodne; dwa charakterystyczne elementy klimatu wyspy to niewielka ilość opadów oraz silnie wiejące wiatry

Aktualna pogoda na Bornholmie: http://www.bornholm.modos.pl/pogoda-na-bornholmie.html

Najważniejsze atrakcje turystyczne

Ciekawe miejsca:

• Jons Kapel - wysoka granitowa turnia znajdująca się w północno-zachodniej części wyspy (między Teglkås a Vang). Jej nazwa prawdopodobnie pochodzi od imienia mnicha Jona, który z tej 20-metrowej skały próbował nawracać Bornholmczyków na chrześcijaństwo. Do Kaplicy Jona prowadzą strome schody usytuowane przy krawędzi skały.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-jk.html

http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Wybrzeże_przy_Jons_Kapel.JPG

• Hammershus – największy w Skandynawii kompleks ruin średniowiecznego zamku (z 1260 roku). Znajduje się na północy Bornholmu i jest usytuowany 72 m n.p.m. W 1822 roku Hammershus wpisano na listę zabytków objętych całkowitą ochroną. Wstęp na zamek jest bezpłatny. Przy zamku w Slotsgården utworzono niewielkie muzeum (Hammershus Udstillingen), gdzie wśród wielu eksponatów obejrzeć można makietę przedstawiającą zamek z czasów jego świetności.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-hammershus1.html

• Paradisbakkerne, zwane Rajskimi Pagórkami – niewielki obszar leśny z ciekawą polodowcową rzeźbą terenu. Cały kompleks jest własnością prywatną, dlatego należy przestrzegać ustalonych przez właściciela zasad (m.in. poruszanie się po terenie wyłącznie pieszo, trzymanie się szlaków). Wyznaczono trzy trasy o różnych stopniach trudności i długości, a każda wiedzie wśród innych ciekawostek przyrody – jezior, dziwnych kamieni, ruin dawnych osad. Obejrzeć tu można m.in. Fjældstaun – najstarsze schronisko w Danii, Rokkesten – potężny głaz narzutowy, który można poruszyć, Grydesø – jeziorko oraz Dybedal – dolinę szczelinową. Trasy piesze nie należą do trudnych, najdłuższa ma około 6 km długości.

http://ekkodalenbornholm.files.wordpress.com/2010/05/paradisbakkerne2.jpg

http://www.bornholm.modos.pl/zdjecie-galeria-99-3058.html

• Hammeren (lub Hammerknuden) – kraniec Bornholmu najdalej wysunięty na północ. Ze względu na malownicze położenie to jedno z najciekawszych miejsc na wyspie, oddzielone od reszty Bornholmu doliną tektoniczną. W dolinie znajduje się polodowcowe jezioro Hammersø – największe na wyspie. Masywowi, który w najwyższym punkcie wznosi się ponad 80 m n.p.m., uroku dodają porastające go wrzosy. Na Hammeren utworzono szlak turystyczny prowadzący wokół masywu. Podczas spaceru obejrzeć można latarnię morską Hammerode Fyr, zbudowaną w 1895 roku. Szlak prowadzi do Salomons Kapel – ruin świątyni, która powstała w XIV wieku.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-hammeren.html

•  Las Almindingen – największy kompleks leśny na Bornholmie i trzeci pod względem wielkości w Danii. Almindingen zajmuje powierzchnię 2400 ha. W Almindingen mieści się największe na wyspie skupisko jezior. Wzniesienie Rytterknaeten to najwyższy punkt wyspy (162 m n.p.m.). Ciekawostką jest Dolina Echa (Ekkodalen)– warto zwrócić uwagę na jej niezwykły krajobraz oraz możliwości dźwiękowe, jakie daje jej specyficzna budowa. W Almindingen dla turystów utworzono szlaki, dzięki którym można zwiedzić ten ogromny teren.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-alm2.html

•  Wiatraki – rozsiane po całej wyspie. Obok zabytkowych młynów wiatrowych postawiono nowoczesne elektrownie wiatrowe, które w naturalny sposób zostały wkomponowane w krajobraz. Niewątpliwą atrakcją turystyczną są stare wiatraki, których na wyspie zachowało się 14. Najpopularniejszy wśród turystów jest ogromny biały holender znajdujący się w miejscowości Årsdale. Udostępniono go do zwiedzania. W jego wnętrzu obejrzeć można trzy ogromne żarna, z których każde waży około 1,5 tony, oraz pozostałe mechanizmy młyna. Jest to jedyny wiatrak, w którym od czasu do czasu mieli się jeszcze ziarno na mąkę.

  http://www.bornholm.modos.pl/zdjecie-galeria-86-2719.html

W miejscowości Svaneke oprócz wiatraka typu holenderskiego, stojącego w sąsiedztwie wieży wodnej, zobaczyć można stary, ale dobrze zachowany wiatrak przypominający polskie koźlaki. Wiatrak powstał w 1643 roku i jest jednym z najlepiej zachowanych wiatraków w Danii.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-svanekew.html

•  Louiselund – jedno z największych w Danii skupisk menhirów, czyli kamieni kultowych. Oglądać tu można aż 51 ogromnych kamieni kultowych, z których najwyższe liczą około 2 m wysokości. Menhiry odgrywały istotną rolę w życiu duchowym Bornholmczyków.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-louiselund.html

• Baltic Sea Glass – huta szkła artystycznego, w której obejrzeć można proces tworzenia szklanych przedmiotów. Wyroby produkowane w Baltic Sea Glass znane są nie tylko na Bornholmie, lecz także niemal na całym świecie. Szklane przedmioty, wyrabiane w pracowni, zakupić można na miejscu.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-bsg.html

•  Wędzarnia w Hasle (Hasle Røgeri) – przyjrzeć się tu można procesowi wędzenia sławnych bornholmerów, czyli wędzonych śledzi. W budynku sąsiadującym z wędzarnią utworzono wystawę poświęconą historii połowu i wędzenia ryb. W innym budynku kompleksu mieści się ekspozycja o przeszłości Hasle, kamieniołomach granitu oraz kopalni gliny, które znajdowały się w okolicy. 

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-whasle.html

Na Bornholmie jest kilka innych wędzarni. Jedna z popularniejszych to wędzarnia w Gudhjem (Gudhjem Røgeri), która oprócz tradycyjnych porcji oferuje tzw. fiskebuffet, czyli stół szwedzki. Po opłaceniu rachunku można do syta najeść się przysmaków wystawionych na stołach (śledzie przygotowane na różne sposoby, owoce morza i inne specjały).

• Muzeum Bornholmu – utworzone w 1893 roku, jedno z najstarszych duńskich regionalnych muzeów historycznych. Bogate zbiory z zakresu historii i kultury wyspy zawierają eksponaty datowane od praprzeszłości (m.in. słynne złote figurki Guldgubber) do okresu II wojny światowej i sowieckiej okupacji wyspy w latach 1945–1946.

http://www.visitdenmark.dk/polen/pl-pl/menu/turist/turistinformation/atrakcje-turystyczne-regionow/regiony-danii.htm#SubHeader10

Rozrywka

• Joboland (Brændesgårdshaven) – najstarszy park rozrywki w Danii otwarty w 1933 roku. Wśród atrakcji: basen (woda 22°C), zjeżdżalnie wodne, górska kolejka, minizoo, gokarty. Wszystkie atrakcje parku w cenie biletu.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-joboland.html

http://www.joboland.dk/index.php?pl

• NaturBornholm – wspaniałe multimedialne centrum wystawiennicze oferujące wiele atrakcji dla dzieci, kontakt z żywymi zwierzętami, podróż w czasie i przeskok w historii Ziemi przez 1700 milionów lat. W sali odkryć (eksperymentarium) można poznać wiele ciekawych procesów (m.in. dowiedzieć się, ile potrzeba energii, by zaświecić żarówkę) czy sposobów ochrony środowiska naturalnego. W NaturBornholm pracuje polski przewodnik.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-nb.html

• Helligdommen – obowiązkowy punkt na mapie atrakcji turystycznych Bornholmu. Miejsce to przyciąga odwiedzających ze względu na wspaniałe wybrzeże, zwane Helligdomsklipperne (Święte Skały), oraz na obecność Bornholms Kunstmuseum (Muzeum Sztuki Bornholmu).

http://www.bornholmerguiden.dk/bornholm/helligdomsklipper/

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-kunstmuseum.html

• Bornholmski Ogród Tropikalny (Bornholms Sommerfuglepark & Tropeland) – cieplarnia, w której lata ponad tysiąc motyli oraz tropikalne ptaki. Dookoła można podziwiać egzotyczne kwiaty i piękne drzewka, a wśród nich malutkie oczka wodne, w których pływają kolorowe rybki. W specjalnie przygotowanych boksach można obserwować etapy rozwoju – z poczwarki w barwnego motyla, a także podglądać życie mrówek. Budynek cieplarni otacza mały ogród, a w cieplarnianej ptaszarni, która wychodzi również na zewnątrz, uwagą przykuwają różnorodne ptaki, m.in. gadająca papuga kakadu.

http://www.sommerfugleparken.dk/index.php/mere-om-sommerfugleparken

• Bornholmskie Centrum Średniowiecza (Bornholms Middeladecenter) – w centrum wyspy, na obszarze 14 hektarów, wśród pięknego lasu i skalistych pastwisk, przenosimy się do średniowiecza, w lata 1300–1450. Można tu przyjrzeć się pracy kowala, kobiecie przygotowującej posiłek, łucznikom i rycerzom ćwiczącym swoje umiejętności. Ci, którzy „od środka” chcą poznać życie w mieście, mogą przebrać się w stroje z epoki. Organizowane są pokazy lepienia z gliny. Można samemu spróbować ulepić garnek lub chociaż mały kubeczek, a także skosztować potraw przyrządzanych według starych średniowiecznych przepisów. Co roku w lipcu na terenie Centrum Średniowiecza odbywa się jarmark średniowieczny.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-centrumsredniowiecza.html

• Pokaz drapieżnych ptaków (Bornholms Rovfugleshow) – rozpoczyna się w sali wystawowej, gdzie przygotowano informacje na temat drapieżnych ptaków. Przewodnik i zarazem opiekun ptaków opowiada o zwyczajach tych zwierząt. Następnie grupa przenosi się na zewnątrz budynku, gdzie rozpoczyna się właściwy pokaz. Obejrzeć można m.in. sowy, pustułki.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-ptaki.html

Kulinaria

• Svaneke Bolher – mała wytwórnia kolorowych cukierków. Przyjrzeć się tu można, jak z cukrowej bezkształtnej masy powstają różnobarwne i wielosmakowe łakocie. Cukierki można nabyć w sklepiku, który znajduje się tuż przy wytwórni. 

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-svanekecukierki.html

• Bryghuset – browar mieszczący się obok wytwórni cukierków w Svaneke. Warzone w nim piwo powstaje według starych receptur. Produkowane jest w kilku smakach, w tym o smaku czekoladowym. Piwo zapakowane w drewnianą lub kartonową skrzyneczkę może być ciekawą pamiątką z Bornholmu.

http://www.bornholm.modos.pl/to-zdjecie-bryghus1.html

• Karamelleriet – wytwórnia karmelków, otwarta w 2008 roku, usytuowana w budynku przy samym porcie w Svaneke. W wytwórni organizowane są pokazy produkcji cukierków, można przyjrzeć się procesowi powstawiania tych słodyczy – od słodkiej masy po pakowanie kosteczek. Wytwórnia specjalizuje się w produkcji karmelków czekoladowych, miętowych, czekoladowo-kokosowych i o smaku lukrecji.
  

http://www.karamelleriet.dk/Page.asp

• Svaneke Chokoladeri – wytwórnia czekoladek w Svaneke. Znajduje się w centrum miasta, w tym samym budynku, w którym mieści się bornholmski browar. Eleganckie wnętrza i miła obsługa zachęcają do degustowania czekoladek i ich kupowania. Dodatkowo w wytwórni można nabyć przeróżne gatunki piwa wytwarzanego w sąsiadującym z manufakturą browarem.

http://www.bornholmerbutikken.dk/shop/svaneke-chokoladeri-71c1.html

• Gudhjem Molle – obowiązkowy punkt na mapie każdego amatora dobrego jedzenia. W odrestaurowanym wielkim młynie utworzono miejsce, gdzie bornholmscy producenci żywności mają okazję przedstawić gościom swoje lokalne wyroby. We wnętrzu wiatraka zaaranżowano restaurację oraz sklepik, w którym można kupić wszystkie produkty wytwarzane na Bornholmie (m.in. piwo, wino, ser pleśniowy, olej rzepakowy i wiele innych).

http://www.gudhjemmoelle.dk/